Ενίσχυση πληθυσμού του είδους Horstrissea dolinicola, απειλούμενο φυτό της Κρήτης

05 December 2017

Υλοποιήθηκε δράση ενίσχυσης του μοναδικού γνωστού πληθυσμού του είδους Horstrissea dolinicola σε υψόμετρο περίπου 1.500 μέτρα στο Όρος Ίδη (Ψηλορείτης) στην κεντρική Κρήτη. Η περιοχή όπου φύεται αυτό το είδος είναι πολύ περιορισμένη καθώς και ο αριθμός των ατόμων του πληθυσμού. Θεωρείται ως ένα από τα 50 κορυφαία φυτά των νησιών της Μεσογείου, ‘The Top 50 Mediterranean Island Plants’ (http://top50.iucn-mpsg.org/species/41), σύμφωνα με την Ομάδα Ειδικών για τα Φυτά της Μεσογείου της Διεθνούς Ένωσης για την Προστασία της Φύσης (IUCN / SSC).

Ταξιανθία του είδους Horstrissea dolinicola και ο οικότοπος

Το είδος Horstrissea dolinicola είναι γεώφυτο και το μεγαλύτερο μέρος του φυτού είναι υπόγειο. Η κυλινδρική ρίζα του έχει μήκος έως 10 cm ενώ η ταξιανθία σπάνια ξεπερνά τα 2-3 cm ύψος. Την άνοιξη εμφανίζονται πρώτα τα φύλλα, τα οποία έχουν βαθείς λοβούς και καλύπτουν το έδαφος σαν ροζέτα. Το καλοκαίρι (Ιούλιο-Αύγουστο) εμφανίζεται ένα μικρό στέλεχος με ροζ άνθη τα οποία σχηματίζουν ταξιανθία που μοιάζει στο σχήμα με ομπρέλα. Οι καρποί εμφανίζονται το Σεπτέμβριο. Το είδος φύεται μόνο σε λίγες ασβεστολιθικές λεκάνες (δολίνες) σε μια περιοχή που το καλοκαίρι βοσκείται από πολλά αιγοπρόβατα. Οι δολίνες πλημμυρίζουν περιοδικά καθώς λειτουργούν ως λεκάνες απορροής για τη βροχή (από φθινόπωρο ως άνοιξη) και για το χιόνι (άνοιξη).

Η δράση ενίσχυσης του πληθυσμού σκοπεύει στην αντιμετώπιση των απειλών της υπερβόσκησης και του ποδοπατήματος από ζώα καθώς και της επέκτασης των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων. Υλοποιήθηκε σε 2 στάδια. Την άνοιξη του 2017, μετά το λιώσιμο του χιονιού, εγκαταστάθηκαν 3 μικρές επιφάνειες με 30 νεαρά φυτά η καθεμία υπό την προστασία κλωβών. Τα φυτά είχαν παραχθεί από σπόρους που είχαν συλλεχθεί από την περιοχή προγενέστερα και είχαν αποθηκευτεί στην Τράπεζα Σπόρων του ΜΑΙΧ. Στη συνέχεια, στις αρχές Νοεμβρίου του 2017, μετά από τις πρώτες βροχές, εγκαταστάθηκαν άλλες 3 μικρές επιφάνειες όπου φυτεύτηκαν σπόροι που είχαν συλλεχθεί από την περιοχή νωρίτερα το φθινόπωρο, ξανά υπό την προστασία κλωβών. Η δράση υλοποιήθηκε σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Δασών Ρεθύμνου, η οποία είναι αρμόδια για τη διαχείριση και προστασία της περιοχής.

Φύτευση σπόρων υπό την προστασία κλωβών, Νοέμβριος 2017